Letselschaderecht

De term letselschade slaat op de gevolgen van een gebeurtenis, zijnde letsel. Sinds jaren wordt ook gesproken over ‘personenschaderecht’ welke term betrekking heeft op ‘aantasting in de persoon’ waarmee wordt gedoeld op zowel lichamelijke als geestelijke (psychische) aantasting. Er zijn vele oorzaken van letselschade, zoals:

• Verkeersongeval
• Arbeidsongeval / beroepsziekte
• Medische fout
• Geweldsmisdrijf
• Gebrekkig product
• Schade door dieren
• Sport en spel
• Huis-, tuin- en keukenongevallen
• Aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken of opstallen

De hiermee samenhangende rechtsgebieden zijn het algemeen aansprakelijkheidsrecht (onrechtmatige daad) in het dagelijks leven zoals ‘gevaarzetting’ in het algemeen, het verkeersrecht, medisch aansprakelijkheidsrecht (en medisch klachtrecht en tuchtrecht), de producten-aansprakelijkheid, aansprakelijkheid van werkgever, aansprakelijkheid voor dieren, aansprakelijkheid van de wegbeheerder, enz.

Het zijn deze rechtsgebieden waarop wij bijzondere gespecialiseerde kennis en ervaring bezitten.

Verkeersongeval:

Alles wat zich op de openbare weg tussen verkeersdeelnemers (ook voetgangers) afspeelt is het onderwerp van het verkeersrecht.
Verkeersaansprakelijkheid gaat over de vraag wie aansprakelijk is bij ongevallen in het verkeer. Het verkeer kent, dat behoeft geen betoog, eenvoudige voorvallen met lichte letselschadezaken tot de meest dramatische gebeurtenissen waarbij mensen het leven laten.
De toedracht van een verkeersongeval is soms helemaal niet eenduidig en de vraag over aansprakelijkheid tussen betrokken partijen allerminst eenvoudig.
Voetgangers en fietsers worden daarbij door de Wet extra beschermd, en dat geldt in het bijzonder voor kinderen onder de 14 jaar.
Vooral zaken waarbij de toedracht niet geheel duidelijk is, of sprake is van samenloop van meerdere verkeersfouten van de betrokken verkeersdeelnemers, is actuele kennis van het verkeersaansprakelijkheidsrecht onontbeerlijk. Daarvoor is uw LSA-advocaat.

Arbeidsongeval (bedrijfsongeval) en beroepsziekte:

Ondanks voorzorgsmaatregelen komen ongevallen tijdens de arbeid met letsel bij de werknemer als gevolg nog veel voor. Onveilige werkomstandigheden, onvoldoende beveiligde machines, onvoldoende instructies, gebrekkige communicatie, enz. De voorbeelden zijn legio.
De zorgplicht van de werkgever gaat heel ver en werkgeversaansprakelijkheid is aan de orde, tenzij…
Dat geldt ook voor het ontstaan van beroepsziekten door veelal meerjarig bestaande arbeidsomstandigheden die niet deugen. Blootstelling aan asbest is een van de sprekende voorbeelden, maar het gaat om veel meer. Denk aan OPS of RSI.
Het gaat hier om de ‘werkgeversaansprakelijkheid’ voor letsel van de werknemer opgelopen tijdens de arbeid, met veel bijzondere regels over aansprakelijkheid als zodanig alsmede over aansprakelijke partijen in bijvoorbeeld situaties van uitlenen en inlenen van werknemers (denk aan uitzendkrachten) of de rol en juridische positie van hoofdaannemers en onderaannemers. Een bijzonder gebied in de letselschade in relatie tot arbeid. En dan spreken we ook over de re-integratieverplichting van uw werkgever.
Wij zijn er voor u in alle opzichten met gespecialiseerde kennis en ervaring, zowel ter zake de aansprakelijkheidsvragen, arbeidsrecht als sociaal zekerheidsrecht.

Medische aansprakelijkheid, medisch tuchtrecht en klachtrecht:

In de gezondheidszorg gaat lang niet alles zoals gewenst. Het gaat bij ongewenste gebeurtenissen lang niet altijd om fouten. Een aanvankelijk gemiste diagnose, ongewenste bijwerkingen van een bepaalde therapie, complicaties van een behandeling, voorbeelden te over van onbedoelde maar niet te verwijten gevolgen van medisch handelen.
Tegenover alles wat niet bedoeld en ongewenst is maar u zonder ‘fout’ overkomt in de zorg, staan al die voorbeelden van onzorgvuldigheid in de zorg, soms met onduidelijke gevolgen, soms met op voorhand evidente ernstige gevolgen. Onvoldoende elementair onderzoek door de huisarts, onvoldoende diagnostiek in het ziekenhuis, onzorgvuldige uitvoering van medische ingrepen, enz.
Een bijzondere vorm van medische aansprakelijkheid is gelegen in de schending door de arts van zijn informatieplicht over voorgenomen diagnostisch of therapeutisch handelen. Een patiënt dient, naar behoren geïnformeerd door de arts zoals over risico’s en alternatieven, een weloverwogen keus te kunnen maken tussen de voorgestelde ingreep en de alternatieven en daarmee zijn voldoende geïnformeerde toestemming te geven. Dat heet ook wel ‘informed consent’ (geïnformeerde toestemming) in de geneeskunde. Schending van de informatieplicht kan leiden tot een gebrekkige toestemming van de patiënt met juridische gevolgen van dien.
Het recht rondom medische zaken kent procedureel meerdere mogelijkheden met een eigen functie:

• Klachtrecht: Indienen klacht bij de interne klachtencommissie van een instelling dan wel een klachtinstituut. Opmerking verdient dat per 01-01-2017 het ‘klachtregime’ door nieuwe wetgeving is gewijzigd: Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz)
• Tuchtrecht: Indienen klacht bij het medisch tuchtcollege tegen betrokken zorgverlener(s) met verzoek tot het opleggen van een tuchtrechtelijke maatregel.
• Civiele aansprakelijkheid: een vordering tot schadevergoeding wegens civielrechtelijke tekortkoming.

Medische aansprakelijkheid is een bijzondere vorm van ‘letselschade’ en vereist bijzondere kennis en vaardigheden in de elkaar overlappende medische en juridische argumentatie. Dat laatste geldt naast de aansprakelijkheidsvraag ook ter zake de zg. causaliteitsvraag. Er zijn weinig medische zaken waarin de vraag naar de gevolgen van de fout (causaliteit) niet een centrale discussie oplevert. Bewijsrechtelijke leerstukken zijn hier van doorslaggevend belang.
Het behoeft geen betoog dat een combinatie van medische en juridische kennis op dit zeer gespecialiseerde rechtsgebied van grote meerwaarde is.

Productaansprakelijkheid:

Product(en)aansprakelijkheid is een vorm van aansprakelijkheid van de producent/fabrikant of importeur ter zake het in het verkeer brengen van een gebrekkig product voor de letselschade opgelopen door het gebruik van dat product.
Een bijzonder aansprakelijkheidsgebied in de letselschadepraktijk. Een producent/importeur van een product met bepaalde gebreken waardoor iemand letsel oploopt is in beginsel aansprakelijk voor die schade.

Naast bekende gevallen van onveilige geneesmiddelen met ernstige bijwerkingen of de bekende onveilige medische implantaten (gebrekkige borstprothese, heupprothese e.d.) valt zeker ook te denken aan onveiligheden bij het gebruik van allerlei zaken in het dagelijks leven, van auto’s tot onveilige ladders en keukenapparatuur enz.
De ervaring leert overigens dat het aantal gevallen van productenaansprakelijkheid redelijk beperkt is.

Risicoaansprakelijkheid voor dieren:

De wetgever heeft een bijzondere zg. ‘risicoaansprakelijkheid’ ingesteld voor schade toegebracht door dieren. De bezitter van een dier is in beginsel aansprakelijk voor schade toegebracht aan een ander wanneer het gedrag van zijn dier daarvan de oorzaak is. Wederom een bijzondere grondslag van aansprakelijkheid in de letselschade met advies aan dierenbezitters: verzeker u voor deze vorm van aansprakelijkheid.

Aansprakelijkheid voor letsel toegebracht in sport- en spelsituaties:

Het is niet zo vreemd dat het aansprakelijkheidsrecht in gevallen van ‘sport- en spelsituaties’ wat terughoudend is. Een deelnemer aan de sport of het spel loopt nu eenmaal, vanwege zijn deelname, per definitie een verhoogd risico op, gelet op de aard van de sport of het spel.
Het aansprakelijkheidsrecht kent in deze gevallen dus een hogere drempel als het gaat om aansprakelijkheid tussen de deelnemers aan de sport of het spel. Maar er zijn natuurlijk wel grenzen…… Wij kennen die grenzen.

Iets anders, en daarmee niet echt thuis horend in deze categorie, is weer de aansprakelijkheid van de organisator van een sportevenement of wedstrijden van welke aard dan ook. Organisatoren van dit soort evenementen hebben een belangrijke verantwoordelijkheid ter zake de organisatie van het evenement en de inrichting van bijvoorbeeld een uit te zetten ‘parcours’.

Ook aansprakelijkheid voor een school bij ongevallen tijdens de gymnastiekles, of bijvoorbeeld aansprakelijkheid van een opleidingsinstituut voor bepaalde sporten, vorm zo’n categorie van aansprakelijkheid waarin de terughoudendheid ter zake aansprakelijkheid tussen deelnemers niet aan de orde is.

Algemeen aansprakelijkheidsrecht, onrechtmatige daad, ‘Huis- tuin- en keukenongevallen’:

En dan gebeurt er iets in uw leven, volkomen onverwachts, waardoor u ten val komt of anderszins letsel oploopt. U struikelt over een ongezien obstakel op het trottoir, of u glijdt uit op een besneeuwd pad naar het restaurant of op de te gladde vloer in de winkel, of u valt van een trap tijdens een vriendendienst, of u struikelt over een verhoging in een toilet van het café, u valt in een trapgat, enz.
Een ongekende variatie van gebeurtenissen roept de vraag op of iemand misschien aansprakelijk is voor uw letselschade omdat van die ander had mogen worden verwacht dat hij/zij…… vul maar in.
Dit rechtsgebied gaat over normaal te verwachten maatschappelijke zorgvuldigheid, het vermijden van gevaarlijke situaties (gevaarzetting), te verwachten maatregelen tegen een bekend gevaar, enz., versus eigen oplettendheid en voorzichtigheid. Is die ander aansprakelijk of had u beter moeten opletten of is er een tussenweg: aansprakelijkheid met een stukje ‘eigen schuld’?
Dit soort van afwegingen vereist civielrechtelijk inzicht, optimale en actuele kennis van het recht waaronder de rechtspraak.

Risicoaansprakelijkheid voor bezitters van gebrekkige zaken en opstallen:

Niet onvermeld mag blijven een aantal ‘risicoaansprakelijkheden’ van de bezitter van gebrekkige zaken of opstallen, vormen van zg. kwalitatieve aansprakelijkheid.
Wanneer een gebrek van een zaak of opstal leidt tot letselschade van een derde, is die bezitter in beginsel daarvoor aansprakelijk ook zonder ‘schuld’ van die bezitter, tenzij…. Hierbij kunt u denken aan allerlei gebeurtenissen veroorzaakt door een gebrek van een zaak of een opstal.
Daaronder kan ook vallen de aansprakelijkheid van de overheid (gemeente, provincie, staat) voor gebrekkige weginrichting (de zg. aansprakelijkheid voor wegbeheerders). Denkt u maar aan gevaarlijke situaties op de openbare weg, een fietspad of trottoir.

Aansprakelijkheid voor misdrijven:

Er zijn natuurlijk vormen van het moedwillig toebrengen van letsel aan een ander. Het strafrecht kent diverse vormen en gradaties: van eenvoudige mishandeling, toebrengen van zwaar lichamelijk letsel tot (pogingen tot) doodslag en moord. Het slachtoffer van een misdrijf of de nabestaanden verdienen optimale bijstand, zo gewenst als ‘gevoegde partij’ in de strafprocedure (het strafproces), de vordering jegens het schadefonds voor geweldsmisdrijven resp. een civiele vordering tot schadevergoeding.
Ook in die gevallen zijn wij er voor u.